Bí kíp đạt điểm tuyệt đối kỹ năng nói trong kỳ thi Olympic tiếng Anh

“Học sinh Việt Nam ham học và năng động! Các em cũng có nhiều công cụ hơn so với bố mẹ và ngay cả anh chị mình: máy tính, máy ảnh, máy quay, quần áo, phụ kiện, vv… và thái độ cởi mở hơn rất nhiều từ môi trường xung quanh. Vậy nên, tôi khuyến khích các em tiếp cận tiếng Anh bằng tất cả các cách có thể, không nhất thiết là bài tập và sách vở.” – Mitchell Willcox, giảng viên tiếng Anh tại Language Link Việt Nam.

Nhằm giúp các em học sinh có hình dung rõ ràng và chuẩn bị kỹ lưỡng hơn cho kỳ thi Olympic tiếng Anh dành cho học sinh Trung học cơ sở năm 2013, đặc biệt là phần Nói, chúng tôi đã phỏng vấn thầy Mitchell Willcox, hiện là giảng viên tiếng Anh tại Language Link Việt Nam, đồng thời cũng là thành viên ban giám khảo vòng thi nói. Sau đây là một số gợi ý của thầy để các thí sinh cấp tốc nâng cao kỹ năng Nói cho bản thân.

Mitchel Willcox tốt nghiệp khoa Sư phạm tiếng Anh của trường Đại học Montana, Hoa Kỳ. Anh cùng với Chuck Norris và Bruce Lee viết hai cuốn sách rất nổi tiếng về phương pháp học cho thiếu niên, nhi đồng là Walker, Project Maker và Bruce Lee’s YL Activitees.

Vai trò của các yếu tố phi ngôn ngữ

Theo các nhà khoa học, trong quá trình giao tiếp, lời nói bao gồm ba yếu tố: ngôn ngữ, phi ngôn ngữ (hay còn gọi là ngôn ngữ của cơ thể) và giọng điệu. Ngôn ngữ, chỉ góp phần nhỏ nhất 7% trong việc tác động đến người nghe, giọng điệu chiếm tới 38% và yếu tố phi ngôn ngữ lại trở nên quan trọng nhất vì sở hữu được 55%.

Do vậy, theo thầy Mitchell, vấn đề không còn chỉ dừng lại ở việc một học sinh giỏi tiếng Anh đến đâu, mà là học sinh ấy dùng tiếng Anh để diễn đạt cái gì, và đặc biệt là diễn đạt ý tưởng của mình như thế nào. Nhiều kết quả nghiên cứu cũng đã chứng minh cho tính đúng đắn của quan điểm này. Khi một người nghe 100%, họ sẽ chỉ lưu tâm một phần nhỏ những nội dung nghe được. Điều ảnh hưởng nhiều nhất đến người nghe, cũng như khả năng thành công của cuộc đối thoại là các yếu tố phi ngôn ngữ, gồm giọng nói, ngữ điệu, và ngôn ngữ cơ thể.

Vì thế, thầy Mitchell gợi ý các em học sinh nên luyện tập cả những kỹ năng này, bên cạnh vốn từ và hiểu biết xã hội để bổ trợ cho kỹ năng Nói. Nó sẽ không chỉ giúp các em toả sáng trong kỳ thi sắp tới, mà còn rất hữu ích đối với các em sau này!

<em>Các yếu tố phi ngôn ngữ góp phần quyết định sự thành công của đoạn hội thoại tiếng Anh</em>
Các yếu tố phi ngôn ngữ góp phần quyết định sự thành công của đoạn hội thoại tiếng Anh

Thầy Mitchell cũng chia sẻ thêm, trong phần thi nói, ngoài tiêu chí phi ngôn ngữ như đã đề cập ở trên, các thí sinh sẽ được chấm điểm dựa trên 4 tiêu chí khác bao gồm: phát âm (pronunciation) phải rõ ràng, nhấn trọng âm; ngữ pháp (grammar) phải chính xác và đúng cấu trúc câu; từ vựng (vocabulary) phải rộng theo độ tuổi của học sinh và phải trôi chảy (fluency), tự nhiên.

Thầy cho biết, trong cuộc thi Olympic tiếng Anh năm 2012, có tới hơn 10 thí sinh đã đạt điểm tuyệt đối trong kỹ năng nói và thầy hi vọng rằng năm nay, con số đó sẽ tăng lên nhiều hơn.

Làm Vlog để giỏi tiếng Anh

Vlog, hay Video Blog, là một dạng nhật ký điện tử, trong đó nội dung được thể hiện dưới dạng clip hình ảnh và âm thanh sống động. Thời gian gần đây, trong cộng đồng mạng nổi lên một số Vlog có lượng lượt xem rất lớn, nhận được sự ủng hộ và đồng tình của đông đảo các bạn học sinh, sinh viên ở Việt Nam. Theo thầy Willcox, đây là một hoạt động rất thú vị, và các em học sinh hoàn toàn nên thử kết hợp sở thích này của mình với hoạt động học tiếng Anh, đặc biệt để luyện kỹ năng Nói.

<em>Làm Vlog để giỏi tiếng Anh</em>
Làm Vlog để giỏi tiếng Anh

Theo đó, việc chuẩn bị kịch bản cho đoạn clip sẽ giúp các em tìm tòi và huy động tối đa vốn từ cũng như sắp xếp ý tưởng của mình sao cho logic, hợp lý và gọn ghẽ nhất. Việc nghe lại được giọng nói nhiều lần cũng sẽ giúp các em dễ dàng phát hiện điểm mạnh và điểm yếu của mình trong cường độ, trường độ khi nói, cũng như trong việc nhấn mạnh vào câu, từ, hay ý nhất định, giúp người nghe dễ dàng theo dõi và nắm được ý của người nói hơn.

Đặc biệt, việc xem lại được toàn bộ bài nói của mình cũng sẽ giúp các em rất nhiều trong việc đánh giá phần trình bày của mình từ vị trí của người đối diện. Nhờ vậy, các em có thể chủ động hơn trong việc điều chỉnh các yếu tố phi ngôn ngữ để bài nói của mình sinh động và hiệu quả hơn.

Cuối cùng, theo thầy Mitchell, mấu chốt của kỹ năng Nói là từ vựng, hiểu biết, và các yếu tố phi ngôn ngữ. Làm Vlog là một cách hay, nhưng mỗi em hoàn toàn có thể tự tìm ra những cách hay hơn và phù hợp hơn với sở thích, tính cách và điều kiện sống của mình để rèn luyện những kỹ năng này. Thầy tin rằng chỉ khi tiếng Anh gắn với những hoạt động ưa thích của học sinh, ngôn ngữ này mới thực sự đi vào đời sống của các em, các em mới ham thích học tập và rèn luyện, nhờ vậy mà tiến bộ không ngừng.

Olympic tiếng Anh là cuộc thi học sinh giỏi do Language Link Việt Nam phối hợp với Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội tổ chức thường niên. Các học sinh đạt giải trong cuộc thi này sẽ được cộng điểm vào lớp 10, trừ các trường chuyên. Phụ huynh, học sinh có thể tìm hiểu thêm thông tin về cuộc thi tại đây.